Βιβλίο Μενέλαου Αντωνόπουλου
Οξύλιθος 2018

Επίσης ο Μ. Αντωνόπουλος έχει γράψει το βιβλίο Φωτογραφικό λεύκωμα με ιστορικές αναφορές

Ιστορία και πρόσωπα μιας παλιάς φωτογραφίας 100 μετά

Με βάση τη μελέτη του Ι.Παπασταματίου (1930) που δημοσιεύτηκε το 1961 στην Εταιρεία Ευβοϊκών Σπουδών προσδιορίζονται οι περιοχές της εξάπλωσης της λάβας του ηφαιστείου: Οξύλιθος, Κληματάρι, Ποταμία, Κουρούνι, Κήποι.
Ο συγγραφέας μας υπενθυμίζει ότι ο γεωλόγος Deprat (1904) χρονολόγησε τη διακοπή της δράσης του ηφαιστείου στις αρχές της τεταρτογενούς περιόδου δηλαδή πριν από 2 εκατομμύρια χρόνια.

• Μεσημβρινή πλαγιά αριστερά του δρόμου από τη γέφυρα μέχρι το Στόμιο
• Το Παλιοκαστρί με λόφο Βιγλατούρι
• Την περιοχή από γέφυρα προς Μονή Μάντζαρη
• Κοκκινοκκλησίες

• Κληματάρι αναγνωρίστηκε οικισμός το1836 μαζί με τον Οξύλιθο
• Στόμιο 1928
• Μεσονήσι 1991
• Κάμπος 2001

• 1836-1912 Οξύλιθος στο Δήμο Κύμης
• 1912-1997 Κοινότητα Οξυλίθου
• 1997 –2011 Οξύλιθος στο Δήμο Κύμης
• 2011 ως σήμερα στον Δήμο Κύμης- Αλιβερίου

• Αγία Άννα
• Κοίμηση Θεοτόκου
• Άγιος Νικόλαος

και δημιουργία αντιγράφων από τον ίδιο τον ζωγράφο από τους Βυζαντινούς ναούς του Οξυλίθου
70 αντίγραφα τοιχογραφιών υπάρχουν συνολικά στο Βυζαντινό Μουσείο εκ των οποίων 9 προέρχονται από τον Οξύλιθο.

• Άγιος Αθανάσιος ανακαινίσθηκε πάνω σε μικρό ναό που προϋπήρχε το1884- πρώτος ιερέας Παπαναστάσης Αντωνόπουλος
• Πρώτο ληξιαρχείο Οξυλίθου από Παπαναστάση 1860-1913 και στη συνέχεια από το γιο του Παπαγιάννη Αντωνόπουλο (παππού του Μενέλαου) από το 1913-1932.
• Παναγία Κερατσάνισσα με το ιδιαίτερα καλαίσθητο ξυλόγλυπτο τέμπλο, του Αγίου Αθανασίου, έργο Ηπειρωτών.

• Άγιος Αθανάσιος ανακαινίσθηκε πάνω σε μικρό ναό που προϋπήρχε το1884- πρώτος ιερέας Παπαναστάσης Αντωνόπουλος
• Πρώτο ληξιαρχείο Οξυλίθου από Παπαναστάση 1860-1913 και στη συνέχεια από το γιο του Παπαγιάννη Αντωνόπουλο (παππού του Μενέλαου) από το 1913-1932.
• Παναγία Κερατσάνισσα με το ιδιαίτερα καλαίσθητο ξυλόγλυπτο τέμπλο, του Αγίου Αθανασίου, έργο Ηπειρωτών.

Το 1878 στον Οξύλιθο εγκαταστάθηκε ο πρώτος γιατρός ο Αντώνης Αντωνόπουλος, το μεγαλύτερο παιδί του Παπαναστάση, από τους πρώτους γιατρούς στην Καρυστία.
Το 1923 ο Κωνσταντίνος Ι. Ανδρέου, εγκαταστημένος στην Πλατάνα και αργότερα στην Κύμη
Το 1930 ο Τάσος Τσακοφίτης για σχεδόν 50 χρόνια.
Στα 1950 ο Νίκος Αντ. Αντωνόπουλος εγκαταστάθηκε μετά την αποστρατεία του μέχρι το θάνατό του το 1968
Μαίες η Βασιλική Περδικάρη, η Ξένη Κασομούλη, η Καλλιόπη Κεράτσα και η Κούλα Οικονόμου
Το πρώτο φαρμακείο το άνοιξε το 1940 ο Κωνσταντίνος Περδικάρης μέχρι το 1949 που το μετέφερε στην Χαλκίδα
Το 1987 άνοιξε το φαρμακείο της Κατερίνας Ψαρρή -Καλαφάτη

Η απόσταση Οξυλίθου Κύμης ήταν 2 ώρες πεζοπορίας.
Το 1911 από ταξιδιωτικό οδηγό της εποχής για το ταξίδι από την Κύμη αναφέρει:
« Συγκοινωνία μετά Χαλκίδος 17 ώρες ακτοπλοϊκώς πολλάκις της εβδομάδος. Μικρό δε ατμόπλοιο εκ Χαλκίδος εκτελεί την τοπικήν συγκοινωνία καθημερινώς!!».
1890 διάνοιξη δρόμου Κύμη -Αυλωνάρι –Παραλία Αλιβερίου
1920 πρώτο αυτοκίνητο στην Κύμη
1929 πρώτο αυτοκίνητο στον Οξύλιθο
Δεκαετία του 1920 διάνοιξη δρόμου Οξύλιθος –Πλατάνα
Δεκαετία 1950 ολοκληρώθηκε ο δρόμος Γέφυρα-Κέντρο Οξυλίθου
Δρομολόγιο με το ΚΤΕΛ Ευβοίας από το χωριό για Χαλκίδα άρχισε το 1955, και από Χαλκίδα προς Αθήνα με το τρένο.

Σχεδόν την ίδια περίοδο έγινε η ηλεκτροδότηση και η υδροδότηση του χωριού. Στο μέσο της δεκαετίας του 1960 ηλεκτροδοτήθηκε ο Οξύλιθος, το 1977 το Κληματάρι και και μετά η παραλία Οξυλίθου
Υδροδότηση 1930 έφεραν οι Οξυλιθιώτες με αγωγό 2,5 χλμ. το νερό από τα Πλατανάκια
Το 1964 με τον σύνδεσμο Ύδρευση περιοχής Κύμης έγινε αγωγός μεταφοράς νερού από τα Μανίκια και κατασκευάστηκε η δεξαμενή στην Τούρλα
Το 1987 ολοκληρώθηκε έργο πολύ σημαντικό με την υδροδότηση από το ποτάμι, με συμμετοχή όλων των Οξυλιθιωτών και με σημαντική συνεισφορά του Συλλόγου.

Στο ξεκίνημα του 20 αιώνα η Ελλάδα σε τροχιά χρεοκοπίας με σοβαρά προβλήματα επιβίωσης του λαού.
Στο χωριό παπούτσια φορούσαν οι γιατροί, οι δάσκαλοι, οι παπάδες.
Η μετανάστευση ήταν μια διέξοδος: «Μία χειμαρρώδης μεταναστευτική ροή που στέρησε από την μικρή Ελλάδα 450.000 ανθρώπους από το πιο ενεργό και παραγωγικό ανθρώπινο δυναμικό της, μέσα στην πρώτη 20ετία του προηγούμενου αιώνα. Ανάμεσα σ’ αυτούς και δεκάδες Οξυλιθιώτες οι οποίοι κυνηγημένοι από την ανέχεια, πήραν και αυτοί το δρόμο της ξενιτιάς».
Η μετανάστευση προς το εξωτερικό ήταν κυρίως προς Αμερική και λιγότερο προς Αυστραλία

Το κουμιώτικο γλωσσικό ιδίωμα περιέχει λέξεις με ρίζες από την Ενετοκρατία και την Τουρκοκρατία
Ο «Ξυλιθιώτης» (Αργύρης Καλογιάννης) έχει γράψει πολλά χρονογραφήματα στο τοπικό ιδίωμα στην εφημερίδα του συλλόγου, κάτι που αποτελεί μεγάλη προσφορά για την περιοχή.
“Ένα ακόμη και πολύ ενδιαφέρον χαρακτηριστικό στοιχείο του Οξυλιθιώτικου, είναι ο τόνος της φωνής, μία προσωδία, μία μουσικότητα στην εκφορά του λόγου που προσιδίαζε με την Επτανησιακή προφορά”.

Οι γάμοι γίνονταν συνήθως μεταξύ συγχωριανών και πολλές φορές ανάμεσα σε γειτονόπουλα που είχαν μεγαλώσει μαζί
ο ρόλος της προξενήτρας- η προίκα
Ο γαμπρός και η νύφη ξεκινούσαν πεζί από τα σπίτια τους με συγγενείς και φίλους, συνοδεία οργάνου από τους ντόπιους οργανοπαίχτες τον παραδοσιακό χορό και τα τραγούδια του γάμου.

Το έθιμο αυτό χάνεται μέσα στον χρόνο και είναι πολύ πιθανό να είναι τόσο παλιό όσο και το βυζαντινό εκκλησάκι του 13ου αιώνα στον αύλιο χώρο του οποίου γίνεται η συνεστίαση.
Τα παλιά χρόνια κάθονταν όλοι σταυροπόδι κάτω από την σκιά των δέντρων για να γευτούν το κρασί και το ευλογημένο στιφάδο της Παναγίτσας.

Ο Οξύλιθος μέχρι το μέσον του 20ου αιώνα, ήταν ένα μεγάλο γεωργικό χωριό.
Για την έκθλιψη του καρπού της ελιάς προπολεμικά υπήρχαν στον Οξύλιθο επτά (7) χειροκίνητα λιοτρίβια, κάποια από αυτά πρωτόγονης κατασκευής και λειτουργίας τα οποία διατηρήθηκαν μέχρι το 1950, ενώ το 1927, με πρωτοβουλία των γιατρών κ. Ανδρέου και Ν. Αντωνόπουλου ξεκίνησε τη λειτουργία του το πρώτο μηχανοκίνητο λιοτρίβι στο οποίο λειτουργούσε και αλευρόμυλος.
ο Γιάννης ο Μούντριχας περιγράφει με πολύ εύγλωττο τρόπο σε ένα άρθρο του που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα του συλλόγου (φύλλο 126/2009) με τίτλο ΄΄Τα παλιά λιοτρίβια του χωριού μας προπολεμικά